چالش های تحقیقات کاربردی دانشگاه ها در کشور

خبرگزاری تسنیم با اشاره به چالش های پژوهش و ارتباط صنعت با دانشگاه در کشور اظهار داشت: پژوهش های صنعتی که پلی میان صنعت و دانشگاه محسوب می شوند نیاز به توجه ویژه ای دارند. باید این باور در میان مسئولین کشور ایجاد شود که با سرمایه گذاری در حوزه پژوهش و فناوری می توان وضعیت را تغییر داد.

وی با اشاره به اینکه طی سال های اخیر اتفاقات خوبی در حوزه پژوهش رخ داده است،  تصریح کرد: در سال 1996 رتبه ایران در تولید علم 54 بود در حالیکه این جایگاه در سال 2023 به رتبه 16 با بیش از 73 هزار مستند رسیده است. بنابراین پژوهشگران کشور در مسیر خود در حال حرکت اند ولی حمایت های لازم باید از پژوهشگر و پژوهش صورت گیرد.

رقم پژوهش 3 درصد از بودجه آموزش عالی

حسینی در  ادامه رقم 3 درصدی پژوهش از کل بودجه 52 همتی آموزش عالی را بسیار ناچیز خواند و گفت: این رقم در مقایسه با کشورهای منطقه عدد کوچکی است.کشورهای منطقه سرمایه گذاری خوبی در حوزه پژوهش و دانشگاه ها انجام دادند که نتیجه سرمایه گذاری آنها با ارائه اسناد و مدارک معتبر علمی در نظام های رتبه بندی در حال جوانه زدن است.

وی گفت: متاسفانه  تامین مالی پژوهش و ایجاد منابع پایدار با هدف توسعه و رشد در کنار نیروی انسانی محقق  به خوبی صورت نگرفته است. سال 2023 نسبت به سال 2022  با کاهش 4000 مستند علمی در پایگاه های بین المللی مواجه بودیم که دلایل متعددی را برای این کاهش می توان متذکر شد.

رئیس دانشگاه گرمسار افزود: تجهیزات فرسوده دانشگاه ها، عدم تامین مالی پایدار در حمایت از پژوهش، عدم دسترسی به منابع علمی بین المللی، عدم حضور در مجامع علمی و ... را می توان از دلایل اصلی کاهش تعداد مقالات علمی عنوان کرد که نیازمند بررسی و آسیب شناسی است زیرا این فرآیند در دراز مدت سبب بروز مشکلات و آسیب های اساسی در مسیر پژوهش و کاهش انگیزه های پژوهشگران می شود.

وی با بیان اینکه رشد علمی کشور در مسیر و ریل اصلی خود قرار دارد، گفت: پژوهشگران با همین حمایت های ناچیز قله های ترقی جهان را فتح کردند که باید قدر این نخبگان را بدانیم و از آنها را حمایت کنیم. البته یکی از دلایل کاهش تعداد مقالات در سال 2023 را می توان تغییر در ارائه مقالات با کیفیت بالا عنوان کرد که پژوهشگران کشور طی چند سال اخیر در این مسیر قرار گرفتند، همانطور که با بررسی تعداد استنادهای علمی به مقالات پژوهشگران ایرانی می توان این موضوع را اثبات کرد که پژوهشگران ایرانی در ارائه مقالات داغ در دنیا حرف های جدید برای گفتن دارد.

نگاه های متضاد مسئولان به مقوله پژوهش آسیب زا است

حسینی با اشاره به  اینکه در سال های اخیر رشته های علوم پایه در مقایسه با سایر رشته های تحصیلی سهم 33 درصدی از تولید مقالات را به خود اختصاص داد ه است، گفت: طی سال های اخیر رشد در این محورها بسیار خوب بوده به گونه ای که در سال 2000 سهم علوم پایه کمتر از 20 درصد بوده است لذا باید توجه بیشتری به علوم پایه داشت چون نقش اصلی در پژوهش های بنیادی و تولید علم را این رشته ایفا می کند. همچنین نباید نگاه درآمدزایی به علوم پایه داشت در حال حاضر وضعیت علوم پایه در این حوزه زیاد خوب نیست و  توجه ویژه ای را می طلبد.

این استاد دانشگاه نگاه های متضاد مسئولان به مقوله پژوهش را آسیب زا دانست و گفت: در داخل کشور چند نگاه به حوزه پژوهش وجود دارد که در تضاد با یکدیگرند و طی یکی دو سال اخیر باعث ایجاد دوقطبی و روحیه یاس و ناامیدی در میان پژوهشگران شده است که باید در جهت رفع و جبران آن اقدام شود. نظام های ارزیابی جهانی تولید علم، براساس مستندات علمی نمایه شده در پایگاه های علمی، کشورهای جهان را رتبه بندی می کنند. برخی در داخل به این نظام ها ایراداتی می گیرند و آن را تایید نمی کنند. این موضوع جای بحث و بررسی اساسی دارد که می توان آن را مورد کنکاش قرار داد.  با این وجود در حال حاضر این روند مورد تایید تمام کشورها بوده که باید مورد قبول قرار گیرد.

وی افزود: رشد علمی و رشد توسعه کشور دو مقوله جدا از همدیگرند که هر کدام باید در جای خود مورد ارزیابی قرار گیرد. چاپ مقاله، تولید اختراع، نگارش کتاب، استناد به تعداد مقالات و .. . در سطح بین المللی از ملاک های نظام رتبه بندی جهانی است.

حسینی خاطرنشان کرد: در حوزه تحقیقات کاربردی که عامل رشد و توسعه کشور است طی سال های اخیر اقدامات خوبی صورت گرفته ولی متاسفانه نتایج این پژوهش ها هنوز نمود بیرونی در سطح کشور پیدا نکرده که باید مورد ارزیابی قرار گیرد. پژوهش های کاربردی نیازمند حمایت های مالی و اعتماد به پژوهشگران است که تاکنون علیرغم گزارش های متعدد مسئولین و انعقاد بیش از 8000 هزار قرارداد ارتباط با صنعت طی یکسال اخیر آثار آن در جامعه محسوس نیست.

انتهای پیام/